KİTAP İNCELEMESİ: ALGERNON’A ÇİÇEKLER/DANIEL KEYES

Algernon’a Çiçekler Daniel Keyes tarafından yazılmış ve öncelikle 1959 yılında kısa hikâye olarak daha sonra 1966 yılında roman olarak yayınlanmıştır.

KİTABIN KONUSU:

Algernon adlı bir fare üzerinde zekâ seviyesini artırmak için yapılan deneyde süreç olumlu ilerleyince bu deneyi insan üzerinde de yapmak isterler. Ana karakterimiz Charlie bunun için uygundur. Zekâ geriliği vardır ve en büyük isteği akıllı olmak ve insanlar tarafından sevilmektir. Bu deney başarılı olursa Charlie hayatına bir dahi olarak devam edecektir. Fakat başarılı olmazsa hayatının kalanını Warren devlet bakımevinde devam ettirmesi gerekecektir.

Algernon’a çiçekler, ana karakterimiz Charlie’nin ameliyat öncesi ve sonrasında yazdığı ilerleme raporlarından oluşuyor.

Ameliyat öncesi yazdığı günlük raporlarda çok fazla yazım hataları mevcuttur ve çocuksu bir dil hâkimdir. Ameliyat sonrasında ise bu yazım hataları düzelir, yetişkin biri gibi konuşmaya başlar. Tüm hayatı değişir. Her şeyi öğrenmek ister, okur, araştırır, aşık olur ve hatırlamaya başlar. Çocukluk anıları, insanlar tarafından hor görülmesi, yediği dayaklar, annesi tarafından reddedilmesi… Geçmişte yaşadıklarını hatırlamaya başlar ve zekâ seviyesi artınca bunların hepsinin değişeceğini düşünür. Annesi, babası ve kız kardeşi Norma’yı bulacağını ve Charlie ile gurur duyacaklarını, arkadaş edineceğini ve insanlar tarafından sevileceğini düşünür. Ancak düşündüğü gibi olmaz. Çevresindekiler Charlie’nin zekâsını kıskanıp ondan uzak dururlar. Ailesi ile karşılaşması da beklediği gibi geçmez. Ayrıca Charlie her şeyi araştırıp çok hızlı öğrendiği için daha önce kendisine çok zeki gelen insanları gözünde fazla büyüttüğünü anlar. Tüm bu süreçte Algernon’la arasında bir bağ oluşur. Sürekli Algernon’un yanındadır.

Bir süre sonra Algernon’da hızlı bir gerileme gözlemlenir ve Algernon ölür. Süreç Charlie için de aynı şekilde ilerler. Öğrendiklerini hızla unutmaya başlar. Raporlarında yazım yanlışları ve çocuksu konuşmalar gözlemlenir. Eski çalıştığı iş yeri olan fırına geri döner. Bu sefer arkadaşları onu kabullenirler ve iyi davranmaya başlarlar. Ancak deney başarısız olduğu için Warren devlet bakımevine yerleşir ve hayatını burada devam ettirir.

Charlie’nin zeka seviyesi düşükken alay edilip dışlanması, zeka seviyesi çok yüksek olduğunda da kıskanılıp tekrar dışlanması insanın kendisi gibi olmayana karşı bakış açısını gözler önüne seriyor.

Duygusal anlamda çok etkileyici bir kitap olduğunu düşünüyorum. Okurken zaman zaman öfkelendim, üzüldüm ama yine de çok beğendim. Charlie’nin hikayesini okumanızı tavsiye ederim.

Şimdi görüyorum ki, Norma bizim bahçemizde bir çiçek gibi açtığında, ben yabani bir ot olmuştum. Sadece kimsenin beni görmediği köşelerde ve karanlık yerlerde yaşamama izin verilecekti.